Mouterij 't Hamerken

van 1991 tot 2006 Brouwerijmuseum

1905-1976

Verbrand Nieuwland 10
nr. 1 op de wandelkaart van Brugge
Wandelkaart: 
Mouterij Hamerken /pentekening Kris Herteleer
Kaart Marcus Geraerts met aanduiding van de oude brouwerijen
Aantal Brugse brouwerijen door de eeuwen heen
Verbrand Nieuwland met de Mouterij 1994

We beginnen onze wandeling in het Verbrand Nieuwland. Eens was dit nieuwe land wild begroeid met onkruid en struikgewas, die door afbranden werd gerooid om vruchtbaarder grond te maken. Het Verbrand Nieuwland kende vanaf 1991 weer groeiende belangstelling door het aldaar gevestigde Brugs Mouterij- & Brouwerijmuseum. Door verkoop van de gebouwen aan een projectontwikkelaar moest het museum zijn biezen pakken en verhuisde vanaf 2006 naar brouwerij De Halve Maan op het Walplein.

Een bezoek aan dit museum was destijds een ideaal begin van onze wandeling omdat je hier jezelf voldoende kon stofferen met de boeiende geschiedenis van de Brugse brouwerijen. Het museum wordt gedreven door de Vereniging voor brouwerijgeschiedenis 't HAMERKEN, en was ondergebracht in de gebouwen van een oude mouterij met eertijds dezelfde naam. Een deel van de verzameling is nu overgebracht naar de nieuwe locatie, zoals hoger vermeld. Aan de hand van oude documenten en machinerieën wil dit museum een overzicht geven van het vroegere mouterij- en brouwerijproces. Zo was er  bij de ingang de aloude kaart van Marcus Gerards (1562) met daarop de locaties verwijzend naar enkele van de 34 brouwerijen welke Brugge in de twintiger jaren rijk was. (Zie foto hiernaast) Volgens de tellingen door de eeuwen heen heeft Brugge om en bij de 100 ingeschreven brouwerijen gekend.

We gaan even in de geschiedenis terug en ontdekken dat in de bloeitijd der middeleeuwen bij een telling in 1441, 54 brouwerijen actief waren binnen de Brugse stadsmuren. Daarvan brouwden zelfs enkele nog tot tussen de twee wereldoorlogen. De achteruitgang van het aantal brouwerijen valt samen met het verval van Brugge in de herfsttij der middeleeuwen en eveneens in de crisisperiode vanaf 1930. Tussen 1830 en de eerste wereldoorlog is in een tijd van evenwicht, onder de invloed van de eerste industriële revolutie; een duidelijke heropleving merkbaar. De opkomst van de lage gisting bieren van het pilsner-type in de jaren 20, was voor veel brouwerijen een te zware investering, waardoor de teleurgang van de kleine brouwerijen was getekend. Na de tweede wereldoorlog waren in Brugge nog 7 brouwerijen actief. (zie grafiek hiernaast)

Gelukkig is sedert de herwaardering van de speciaal bieren, in het begin van de jaren 80, deze negatieve trend gestopt Een in 1982 gestopte brouwerij 't Hamerken wordt zelfs in 1983 terug opgestart onder de naam De Gouden Boom, welke dan wel stopte in 2004. De Halve Maan was de enige brouwerij die door de eeuwen heen continu brouwde tot op heden.

Hieronder nog meer foto's met uitleg over de oude mouterij van 't Hamerken.
Ook foto's hoe het museum er destijds tot 2006 uitzag.
Klik op een foto en bekijk alles in groot formaat.

Extra foto's: 
Mouterij 't Hamerken 1990
Mouterij 't Hamerken 2006
Vroegere ingang van het museum
Museum /Vultrechter voor mout en moutkar
Museum /Vultrechter voor mout
Museum / Tonnenkuismachine
Museum / transport van tonnen
Museum / Stoommachine die alles met riemen aandreef
Museum / St.-Arnoldus,patroon van de brouwers
Museum / Verdwenen mouterijen
Museum / Oude herberg
Museum / Lagertanks
Museum /Kuiperij met kuipersmateriaal
Museum / Cambrinus en allerlei meet-instrumenten voor de brouwerij
Museum / flessen van Brugse brouwerijen
Museum / Flessenvulmachine
Museum / oude beugelflessen
Museum / Baudelotkoeler
Binnenzicht Museum 1994
Mouterij 't Hamerken 1994
Moutzolder in het oud museum 1997
De oude mouterij 1997 / vroegere museum
Ontmantelde mouterijschouw
Bouwproject De Gouden Boom 2018